رشد و تکامل بازیهای موبایل، به ویژه، در سالهای اخیر تصاعدی بوده. به لطف پیشرفتهای جدید، بازیهای موبایل حالا بزرگتر از صنعت بازیهای کنسولها و صنعت بازیهای رایانههای شخصی هستن. این موفقیت به بازیهای موبایلی اجازه داد تا به نقطه عطف دیگهای دست پیدا کنه. ممکنه این سوال واستون پیش بیاد که کنسول در بازیها موفقیت بیشتری داشته یا موبایل؟
در این قسمت شما رو با تاریخچه نسبتا کوتاه بازیهای موبایلی و اینکه چطور از کنسول پیشی گرفته، آشنا میکنیم.
آغاز فروتنانه بازیهای موبایلی
اگه دقت کرده باشید بازیهای موبایل حتی در ابتدایی ترین گوشیها هم وجود داشته. نوکیا برای اولین بار در سال 1997 بازی نمادین Snake رو در گوشی نوکیا 6610 عرضه کرد، که هیچ کس توجه زیادی به اون نکرد اما یک بازی اعتیادآور بود و قطعا همه شما با اون خاطره دارید.
در سال 2019، این بازی همچنان مشهورترین بازی موبایل در جهان بود. بیش از 400 میلیون نسخه از سال 1997 فروخته شده. این بازی ممکنه در حال حاضر در نسخه هشتم خودش باشه، اما هنوز هم از محبوبیت خاص خودش برخورداره. در حالی که همه عاشق Snake شدند، مشخص شد که برای شروع واقعی بازیهای موبایل، باید راهی برای خرید بازیها وجود داشته باشد، نه اینکه فقط از قبل روی گوشی شما نصب شده باشن. بنابراین، گام بعدی ایجاد بازیهای WAP یا بازیهای پروتکل برنامه بیسیم بود که در نهایت به کاربران تلفن همراه دسترسی به اینترنت داد. در اواخر دهه 90، یک مرورگر میکرو ساخته شد. WPS اساسا به اکوسیستمی تبدیل شد که به توسعه دهندگان این امکان رو میداد تا از طریق فروش بازیهای خود، پیشرفت کنن. در اون زمان بازیها هنوز نسبتا ساده بودن و زمان زیادی نگذشت که بازیهای چند نفره مثل Connect Four و Noughts و Crosses ایجاد شدن. اوایل سال 2007، استیو جابز با معرفی اولین آیفون، تجربیات بازیهای موبایلی رو تغییر داد و تنها یک سال بعد، اولین گوشی اندرویدی رو دیدیم که توسط Open Handset Alliance رونمایی شد. این شرکت زمانی که اولین گوشی پرچمدارش یعنی HTC Dream رو ساخت، گوگل رو کنار خودش داشت.
با گذشت سالها این فنآوری با سرعت در حال تکامله. حالا بسیاری از گوشیهای هوشمند پردازندههای قدرتمند و رم قوی دارن که میتونن ازسریعترین بازیها با تصویربرداری 4K که آخرین ویژگی جدید در صنعت گیم هست، پشتیبانی کنن. جای تعجب نیست که چرا بسیاری از گیمرها به جای بازیهای کنسول سنتی به بازیهای موبایلی روی آوردن. بازیهای موبایل معمولا خیلی مقرون به صرفه و اکثر اونا رایگان هستند. در واقع وقتی مقدار پولی که برای مدت زمانی که در حال انجام بازی هستید خرج میکنید رو با بازیهای کنسول مقایسه میکنید، میبینید که اونا میتونن خیلی گرونتر باشن.
بیاید به سال 2019 برگردیم، در کنار بازیهای موبایلی مانند Candy Crush، Monster Busters،Subway Surfers و بازیهای کارتی موبایل، حتی از بازیهای ویدیویی مبتنی بر کنسول هم اقتباس شده. موراد زیر بعضی از برترین بازیهای کنسولی هستن که حالا میتونید روی گوشی هوشمند یا تبلت بازی کنید:
Grand Theft Auto
Sonic the Hedgehog
Crazy Taxi و موارد دیگه.
اما چند مشکل در بازیهای موبایلی وجود داره که هنوز حل نشدن.
بازیهای پولی فروش خوبی ندارن
یکی از بزرگترین تفاوتهای بازیهای کنسولی و بازیهای موبایل، نحوه کسب و کار اوناست که در بازیهای کنسولی هزینه اولیه وجود داره ولی در بازیهای موبایلی مدل فریمیوم غالبه.
مدل فریمیوم چیه؟ ممکنه شما هم بازیهای رایگان زیادی رو دیده باشید که در اصطلاح رایگان هستن اما برای استفاده از برخی قابلیتها باید پول پرداخت کنید. این قابلیتها میتونه شامل سفارشی کردن، خرید بعضی چیزهای خوب مثلا در بازیهای اکشن خرید سرباز یا تفنگ بهتر و … باشه. در واقع میشه گفت نوعی پرداخت درون برنامهای وجود داره. طبق گزارش Statista.com، حدود سه درصد از تمام بازیهای موبایل در فروشگاه Google Play هزینه دارن. البته این در مورد فروشگاه اپل اپ استور هم صادق هست.
به طور کلی بسیاری از مردم دوست ندارن برای بازیهای موبایل هزینه کنن و موارد نادری هستن که این کار رو انجام میدن و از طریق خریدهای درون برنامهای، تراکنشهایی رو دارن. ما نمیگیم که مدل فریمیوم سودآور نیست. بر اساس یک مقاله، بازی PUBG تنها در نوامبر سال 2021 تقریبا 254 میلیون دلار توسط هزینه کردن بازیکنان خودش درآمد کسب کرده. اما مشکل مدل فریمیوم اینه که برای ساخت بازیهای سطح کنسولی با بودجه بالا مناسب نیست. در واقع برای توسعه دهندگان یک ریسکه که زمان و پول زیادی رو برای ساخت یک بازی موبایلی گران قیمت سرمایهگذاری کنن، به این امید که مردم بعدا هزینه اونو بپردازن.
الگوریتمهای App Store فقط نمودارهای برتر رو برای نمایش ترجیح میدن
ما میتونیم نحوه سازماندهی دایرکتوریهای فروشگاههای برنامه نویسی رو مقصر بخشی از نقص بازیهای موبایلی رو بدونیم. طبق یه گزارش از Statista.com، تقریباً 2.7 میلیون برنامه در فروشگاه Google Play و تقریبا 2 میلیون برنامه در فروشگاه App Apple وجود داره. گزارش دیگهای از این سایت Statista.com بیان میکنه که بین 11 تا 13.5 درصد از این برنامهها رو بازیها تشکیل میدن و تنها فروشگاه Google Play حدود 477877 بازی فعال در دسامبر 2021 داشته.
این یعنی اگه شما یک توسعه دهنده بازی (خصوصا توسعه دهنده جدید) هستید، شانس موفقیت بازی شما خیلی کمه و فروشگاههای اپلیکیشن کمک چندانی به دیده شدن توسعه دهندگان جدید نمیکنه. چون وقتی افراد در حال جستجوی برنامه هستن، اکثرا مواردی که در بالای لیست قرار دارن یعنی برترینها رو انتخاب میکنن. در نتیجه سازندگانی که در رتبه بالاتر هستن همیشه بالا میمونن و اونایی که در رتبههای پایین تری قرار دارن باز هم در همون مکان باقی میمونن. بنابراین هیچ انگیزه هیچ انگیزهای برای حمایت باقی نمیمونه و باعث میشه توسعه دهندگان برای ساخت بازیهای جدید ریسک نکنن.
انتظارات پایین کاربران
گاهی اوقات مقصر پایین بودن کیفیت بازیها، خود ما کاربران هستیم. اگه قبلا در Reddit بودید، حتما دیدید که افراد زیادی از بازیها بخاطر کیفیت پایین یا واقعی نبودن انتقاد کردن. در واقع اونقدر واضح هستن که نمیشه از اونا چشمپوشی کرد. جدا از اون گیمرها هم انتظار بازی خوب از موبایل ندارن در نتیجه وقتی بازیهای بد رو میبینن خیلی تحت تاثیر قرار نمیگیرن.
بازیهای موبایلی یک منبع سرگرمکننده در نظر گرفته میشن. وقتی که شما از یک بازی خوشتون نیاد و لذت نبرید، به راحتی اونو لغو نصب و یک بازی جدید نصب میکنید، به این امید که این بازی جدید مثل قبلی ناامید کننده نباشه. پس شکایتی ایجاد نمیشه و انتقادی هم از اون برنامه صورت نمیگیره. در واقع مکانیسم بازخورد واقعی وجود نداره. اما در مورد بازیهای رایانهای یا کنسولی این مورد صدق نمیکنه. جامعه گیمرها نسبت به این سرگرمی بسیار حساس هستن و فعالانه به دنبال بهبود و رفع اشکال هستن پس انتقادات و پیشنهادات رو به سازندهها ارائه میدن تا توسعه دهندگان این مشکلات رو رفع کنه و بازی بهتری بسازه. اما در بازیهای موبایلی این سطح از تعهد و اشتیاق وجود نداره.
کنترلهای ضعیف صفحه لمسی
گوشیهای هوشمند معمولی نمیتونن به راحتی با کنترلرهای کنسولی رقابت کنن. تمام کنترلهای یک بازی موبایل باید در صفحه نمایش بسیار محدود گوشی قرار بگیره. مگر اینکه یک گوشی مخصوص گیمینگ مثل Black Shark 4 یا گوشیهای گیمینگ بخرید تا بتونید استفاده بهتر و راحت تری داشته باشید. با توجه به این محدودیت، این کنترلها اغلب گیم پلی رو مختل میکنن که در نهایت به تجربه بازی ضعیفی منجر میشه. بنابراین برای رفع این مشکل، توسعه دهندگان باید منابع بیشتری رو صرف ایجاد راههای جدید برای یکپارچگی کنترلها ارائه کنن.
عدم وجود فضای ذخیره سازی برای اختصاص دادن به بازیها
برخلاف کنسولها، گوشیهای هوشمند علاوه بر ذخیره سازی بازیها، عکسها، ویدیوها، آهنگها، فیلمها، اسناد، برنامهها و موارد دیگه رو هم ذخیره میکنن. بنابراین فضای ذخیره سازی اغلب یک مسئله مهمه. البته اگه منصفانه فکر کنیم گوشیهای هوشمندی با فضای ذخیرهسازی 1 ترابایتی هم وجود داره پس این مشکل به اندازه مشکلات قبلی نیست. ولی باید توجه داشت از اونجایی که فضای ذخیره سازی بالاتر به معنای قیمت بالاتر هم هست، تنها گوشیهایی که این مزیت رو دارن، پرچمداران هستن که متقابلا نسبت به میان ردهها قیمت بیشتری هم دارن.
عدم وجود پلتفرمهای استاندارد
برخلاف کنسولهای استاندارد مثل پلیاستیشن و ایکسباکس، گوشیهای هوشمند در شکلها، اندازهها و پیکربندیها متفاوت تولید میشن. این حتی برای گوشیهای اندرویدی بیشتر از آیفونها صدق میکنه. از اونجایی که انواع کمتری از آیفونها در جهان وجود داره، در نتیجه استانداردسازی بیشتری دارن و توسعه اپلیکیشنها برای اونا آسونتر هست. به همین دلیله که اغلب، توسعه دهندگان ابتدا برنامهها و به روزرسانیها رو در iOS منتشر میکنن. از اونجایی که گوشیهای هوشمند به لطف تعداد زیادی از رقبا بسیار متمایز از همدیگه هستن، اینکه توسعه دهندگان بازیهای خودشون رو بر اساس هر دستگاه بهینه کنن، کار بسیار بزرگی محسوب میشه. در نتیجه، تنها دو گزینه برای اونا باقی میذاره: یا بازیهای ضعیفی بسازید که همه بتونند دانلود کنن یا بازیهای خوبی بسازید که فقط عده کمی میتونن دانلود کنند. البته به نظر میرسه که مورد اول برتری داره.
بازیهای موبایلی میتونه خیلی بیشتر باشه
بازیهای موبایلی پتانسیل بسیار زیادی دارن و با این حال، ما از مقدار کمی از اون بهره میبریم. از میان همه شرکتها، اپل بیشترین سود رو در صورت رونق بازیهای موبایلی با توجه به مزیت آشکارش نسبت به اندروید داره. با این حال، بازیهایی مثل Candy Crush و Temple Run در فروشگاههای اپلیکیشن برتری دارن. بسیاری از افراد هنوز هم بازیهای موبایلی رو صرفا یه راه برای سپری کردن زمان میدونن نه به عنوان یک سرگرمی که به صورت حرفهای تر ساخته شده. شما بازی با موبایل رو ترجیح میدید یا کنسولهای معروف؟ نظراتتون رو با ما به اشتراک بگذارید.