تا حالا شده قصد خرید اسپیکر، ساندبار یا سینما خانگی داشته باشین و یه چیزی به اسم تعداد کانال‌های صوتی دیده باشین؟ اولین بار که متوجه‌شون شدم با خودم می‌گفتم کدوم بهتره؟ هرچقدر بیشتر بهتر؟ 5.1 یا 7.1؟ توی این مطلب می‌خوام این تکنولوژی رو به زبان ساده بهتون توضیح بدم و اینکه در آخر به چند کانال صوتی نیاز دارید. بیشتر به معنی بهتر نیست! علاوه بر اون یه نکاتی برای تجربه بهتر شنیداری بهتون می‌گم که تجربه کاملا متفاوتی از فیلم دیدن و موسیقی رو براتون به وجود میاره.
2.1، 5.1، و یا 7.1.4 به چه معنیه؟
ممکنه این اعداد اولش نامفهوم و سخت به نظر برسن، اما طرح این شماره‌گذاری‌ها بسیار سادست. اولین عدد به این معنیه که چند کانال صوتی عادی وجود داره، دومین عدد تعداد ساب ووفر‌هاست.
مثلا تصور کنید که یک سیستم استریو دارید، دو اسپیکر صدا رو پخش میکنن و ساب ووفر مجزا هم وجود نداره. پس این سیستم میشه 2.0 یعنی 2 اسپیکر بدون ساب ووفر.
معمولا سیستم‌های صوتی عادی خونگی 5.1ch هستن. یعنی 5 اسپیکر عادی و یک ساب ووفر. به طور دقیق‌تر، شما یک چنل اصلی مرکزی دارید، دو اسپیکر استریو در جلو و دو تا در قسمت پشت و یک ساب ووفر برای بیس بیشتر و دقیق‌تر.
یکی از اهدافی که در تکنولوژی دالبی اتموس و DTS:X هستن اینکه احساس ایجاد ارتفاع به وسیله اسپیکرهای مرتفع به وجود بیاره. این مدل سیستم‌ها نام اختصاصی خودشون رو دارن مثل 5.1.4ch که دقیقا همین مورد رو توضیح میده. 5 به معنی اسپیکرهای عادی، 1 ساب ووفر، و 4 اسپیکر مرتفع که رو به سقف هستن. اما همونطور که در عکس بالا هم می‌بینید این مورد می‌تونه در استندهای اصلی تعبیه بشه یعنی چند اسپیکر روی هم قرار گرفتن تا حس اون فضای رو به بالا و پایین رو در زمان نیاز ایجاد کنن. به این معنی که این اعداد بالاتر همیشه به این معنی نیست که دقیقا تعداد زیادی بلندگو دارن. اغلب تعداد اسپیکر با اعداد مطابقت داره اما همیشه اینطوری نیست. مثلا یک ساندبار ممکنه شامل 5.1.4 کانال صوتی باشه در صورتی که تمام اسپیکرها در همون یک باکس (مثلا 20 بخش مجزا) تعبیه شده.
مثلا بلندگوهای بلوتوث معمولا یک واحد کلی هستن اما این به این معنی نیست که فقط یه بلندگو در اونا وجود داره. این مورد برای بعضی از اسپیکرها درسته، اما حتی بلندگوهایی که خیلی ظاهرشون کوچک هست هم ممکنه چندین کانال صوتی داشته باشن.
سیستم استریو 2.0 و 2.1
اول بهتره بدونیم که مونو چیه، مونو سیستم صوتی تک کاناله هست، یعنی تمام صدا فقط از یک جهت و یک منبع پخش میشه. استریو شامل دو کانال صوتی هست که معمولا به عنوان چپ و راست از اون استفاده میشه. معمولا اکثر اسپیکرهای امروزی که برای دسکتاپ استفاده میشه یا حتی اسپیکرهای تلویزیون دو کاناله هستن.
این روزا ساب ووفرها این روزها خیلی پرطرفدار شدن، حتی توی سیستم‌های استریو. اکثر سیستم‌های استریو که فروخته میشه معمولا بدون کانال ساب ووفر هست. کاری که ساب ووفر انجام میده پردازش و پخش اطلاعات فرکانس‌های پایین هست که به شما بیس بیشتری میده. اینجاست که سیستم 2.1ch رو داریم به معنی 2 اسپیکر عادی و یک ساب ووفر.
با اینکه استریو معمولا برای موزیک استفاده میشه اما برای سینما خانگی هم مناسبه، مثلا اگر قصد دارید فیلم و سریال ببینید. فیلم‌های جدیدتر اکثرا صدای فراگیر 5.1ch و بالاتر ارائه میدن اما معمولا سریال‌ها هنوز از استریو استفاده میکنن. مزیت سیستم‌های 2.0 و 2.1 اینکه الان قیمت بسیار مناسبی در مقایسه با کانال‌های بیشتر دارن. معمولا ارزون‌تر هستن و اینکه به فضای کمتری نیاز دارن، مخصوصا برای کسایی که برای کامپیوتر نیاز دارن یا توی اتاقشون فضای زیادی ندارن و با اینکار می‌تونن فضای زیادی رو خالی کنن.
صداهای فراگیر: 5.1 – 7.2 و 9.1 کاناله
اگر تا بحال توی یک سینمای فراگیر بودین، احتمالا می‌دونین صدای فراگیر چیه. هلیکوپترها انگار اطراف شما در حال حرکت هستن، صداهای پشت و جلو، چپ و راست رو دقیقا از همون زاویه‌های می‌شنوید. سینما خانگی‌ها می‌تونن از 3.1ch شروع بشن (شامل اسپیکر چپ و راست، مرکزی، و ساب ووفر) اما اکثر اونا از 5.1 شروع میشن تا بالاتر. یک سیستم 5.1ch معمولا بندگوهای استریو چپ و راست داره، یک اسپیکر مرکزی برای راحت‌تر شنیده شدن دیالوگ‌ها و دو اسپیکر پشت شما برای فراگیر شدن صدا. و یک ساب ووفر.
اگر 2 ساب ووفر داشته باشیم تبدیل میشه به 5.2ch. این می‌تونه به چندین شکل مختلف چیده بشه مثلا ساب ووفر جلو و عقب، یا چپ و راست، اینکار باعث میشه بیس دقیق‌تر و بهتر عمل کنه و در نتیجه بیس فقط از یک قسمت به سمت شما پخش نمیشه. البته باید در نظر گرفت که فرکانس‌های صوتی پایین تر راحت تر در محیط فراگیر میشن و به همین دلیله که نیاز به چندین ساب ووفر نداریم. یک سری سیستم‌های صوتی دیگه هم داریم که 6.1ch هستن، که یک کانال مرکزی دوم بین دو اسپیکر پشتی اضافه میکنن.
یک سیستم 7.1 یا 7.2 کاناله شبیه 5.1ch هست. با این تفاوت که اون دو اسپیکر هم در چپ و راست شما قرار میگیره که صدای عقب یا جلو، چپ و راست کاملا مجزا شنیده میشه.
فراتر از 7.1 و 7.2 کاناله، سیستم‌هایی هست که شما رو میذارن دقیقا وسط صحنه و چیزی فراتر از سینماهای پیشرفته رو بهتون ارائه میدن. این سیستم‌ها که 9.1 یا 9.2 کاناله هستن شبیه 7.1 و 7.2 هستن اما یک سری اسپیکر جداگونه دارن که در سقف قرار میگیره، اینطوری صدا تقریبا مثل قرار گرفتن در همون صحنه و فضای فیلم یا بازیه، معمولا در چنین شرایطی از پراجکتور هم استفاده میشه که حس و حال سینما بهتون بده.
برای اکثر مردم 5.1ch و 7.1ch عالی و مناسبه. هم از لحاظ قیمتی تهیه اونا خیلی سخت نیست و هم تجربه فوق‌العاده‌ای ارائه میده. برای گرفتن کیفیت صدای بهتر هم احتمالا نیاز به یک سیستم اختصاصی برای خروجی صدای دالبی اتموس یا DTS:X دارید.
دالبی اتموس، DTS:X 5.1.4 و فراتر از آن
همونطور که در قسمت بالا هم گفتم هر دو این تکنولوژی‌ها برای ارائه صدای فراگیر از سبک خاص بلندگوهای رو به بالا یا بلندگوهای سقفی استفاده میکنن. اسپیکرهای رو به بالا معمولا توی یک ساندبار قرار گرفتن و به شکلی که توی عکس بالا نشون دادم صدا رو پخش میکنن.
Atmos معمولا با انواع سیستم‌های سوراند سازگاره، معمولا بیشترین سازگاری با مدل‌هایی که رو به بالا هستن یا شامل چند اسپیکر درون هر باکسه هست. معمولا مدل‌های سازگار با اون با اسم 5.1.4ch و 5.2.4ch و 7.2.4ch شناخته میشن.
برای اطلاع بیشترتون بگم که یک سیستم 7.2.4 کاناله به طور کلی شامل 13 کانال صدا هست. شما یک کانال مرکزی دارید، چپ و راست در قسمت جلو، صدای فراگیر چپ و راست، چپ و راست در قسمت پشتی، به همراه ساب ووفر، 4 اسپیکر رو به بالا در 4 مورد از اون سیستم‌های صوتی قرار گرفته که معمولا در قسمت اسپیکرهای جلو و عقب هست. یعنی چپ و راست جلو و عقب هر کدوم شامل 4 اسپیکر هستن.
تکنولوژی اتموس فقط مختص سینماخانگی نیست، شما معمولا این تکنولوژی رو توی ساندبارها و اسپیکرهای دیگه هم می‌تونید پیدا کنید مثل هدفون‌هایی که ازین تکنولوژی پشتیبانی میکنن. این تکنولوژی حتی توی ویندوز هم قرار داره که با دستگاه‌های سازگار می‌تونید فعالش کنید و از تماشای فیلم‌ها لذت بیشتری ببرید.
کدوم مدل رو انتخاب کنیم؟
همونطور که گفتم انتخاب تعداد کانال‌های صوتی به چندین عامل بستگی داره. اگر فضای کمی دارید قطعا استریو 2.1ch پیشنهاد میشه. اما اگر فضا مشکل نیست، معمولا 5.1ch و 7.1ch برای اکثر مردم مناسبه. در نظر بگیرید که برای لذت بردن از اینا هم باید محتوای مناسبش رو تهیه کنید. مثلا فیلم‌های ایرانی یا شبکه‌های تلویزیونی ایران معمولا استریو هستن. در نتیجه شما با این اسپیکرها تفاوت زیادی بجز فراگیر شدن صدا در فضا رو حس نمی‌کنید. اگر در فضایی هستید که نمی‌تونید صدای زیادی تولید کنید به دلیل ایجاد مزاحمت و یا موارد دیگه، یکی از بهترین کارها خرید هدست‌های مناسب با پشتیبانی از تکنولوژی فراگیر و اتموس با کیفیت بالا هست که بتونید بدون ایجاد مزاحمت یک تجربه بی‌نظیر رو ایجاد کنید.
اگر گیمر هستید و سر و صدای سیستم و بازی‌های شما باعث آزار و اذیت اطرافیانتون میشه قطعا انتخاب هدست بسیار با کیفیت در کنار یک سیستم 2.1ch مناسبه. اما اگر مشکلی از بابت اطرافیان ندارید بهترین حالت انتخاب 5.1ch و بالاتر هست.
نکات مهم برای تجربه بهتر شنیداری:
از بین برده اکو و ضد صدا کردن اتاق: معمولا اتاق‌های خونه‌ها به دلیل خالی بودن اکو زیادی تولید میکنن. اگر توی اتاقتون وسایل زیادی نباشه یا دیوارها با چیزی پوشیده نشده باشه، اکو صدا خیلی زیاده. تا حالا به مکان‌های اکوستیک رفتید؟ معمولا از این اتاق‌ها برای ضبط صدا استفاده میشه که اکو به حداقل میرسه. حالا اگر بتونید اتاقتون رو به روش‌های مختلف بهینه کنید که صدا اکو نداشته باشه تجربه موزیک و فیلم دیدنتون چند برابر بهتر میشه. برای اینکار روش‌های زیادی وجود داره اگر توانایی هزینه کردن ندارید، اما اگر امکان هزینه کردن دارید یکی از بهترین کارها استفاده از پنل‌های اکوستیک شیک با دانسیته بالا هست که علاوه بر زیبا کردن و کاهش اکو، به کاهش خروج صدا از اتاق هم کمک می‌کنه.
امیدوارم که با این مطلب اطلاعات کافی برای خرید سیستم‌های صوتی رو بدست آورده باشین. شما می‌تونید ساندبارهای سوراند شیائومی رو هم از فروشگاه ما تهیه کنید.
منبع: HTG