افزایش کیفیت صدای هدفون بلوتوثی در گوشی اندروید

معمولا هدفون بلوتوث رو به دلیل راحتی در استفاده انتخاب می‌کنیم، اما وقتی صحبت از کیفیت صدا میشه، هدفون‌های بلوتوث معمولا در مقایسه به هم‌رده‌هایی که باسیم هستن بسیار ضعیف‌تر عمل می‌کنن. به همین دلیله که شما معمولا باید بین کیفیت و راحتی استفاده یکی رو انتخاب کنید.

اما یه نکته مهم هست که ممکنه خیلیا بهش دقت نکرده باشن، شما توی گوشی اندرویدی‌تون با یک سرع تنظیمات خاص می‌تونید کیفیت صدای هدفون‌بلوتوثی رو تا حد زیادی افزایش بدید. اینکار با تغییر کدک صوتی انجام میشه که توی این مطلب بهتون می‌گم چه کدک‌هایی در دسترسه، تفاوتشون چیه، کیفیت کدوم بهتره و چطور تغییرشون بدیم. در نتیجه شما می‌تونید با توجه به شرایط استفاده‌تون کدک‌های مختلف رو انتخاب کنید.

تفاوت چیه؟ به طور ساده، با یک مثال براتون توضیح میدم. اگر یک کدک کیفیت بالاتری ارائه بده ممکنه صدا تاخیر بیشتری داشته باشه. یعنی مثلا با یک ثانیه تاخیر روی گوشی پخش بشه. از طرفی اگر کدک‌های سریعتر انتخاب کنید تاخیر کاهش پیدا می‌کنه و کیفیت صدا هم کم میشه اما از طرفی این برای گیمرها بهتره.

چرا باید کدک بلوتوث رو تغییر بدید؟

نیازهای مختلف وابسته به امکانات مختلف هستن. اگر شما هدفتون گوش دادن به موسیقی با کیفیت خیلی بالا و Hi-Fi هست، باید کدکی رو انتخاب کنید که بهترین کیفیت صدا رو ارائه میده. اگر هدفتون گیم، مشاهده فیلم و یا تماس هست، باید کدکی انتخاب کنید که تاخیر کمی داره تا صدا و تصویر باهم هماهنگ باشن.

ازونجایی که تکنولوژی بلوتوث هنوز جدید حساب میشه (در مقایسه با اتصال کابلی) هنوز هیچ کدک فوق‌العاده‌ای نیست که بتونه هم کیفیت صدای بالا و هم تاخیر پایین در تمام زمان‌ها ارائه بده. بعضی از هدفون‌ها و هدست‌های پیشرفته‌تر از اتصال وای فای استفاده می‌کنن که به این قابلیت دست پیدا کردن (به علت سرعت بالاتر شبکه وای‌فای و امکان دستیابی به تاخیر پایین) اما بلوتوث با محدودیت‌هایی که داره نمی‌تونه به اون سطح برسه. به همین دلیله که شما باید کدک پیشفرض که توسط گوشی انتخاب شده رو با توجه به استفاده‌تون تغییر بدید. مثلا اگر موسیقی گوش میدید کیفیت بالاتر رو انتخاب کنید.

تغییر کدک پیشفرض باعث میشه از حداکثر کیفیت هدفون بلوتوث‌تون با توجه به نیاز بهره ببرید. هرچند که باید در نظر داشته باشید، این کدک‌ها در صورتی کار می‌کنن که هدفون شما باهاش سازگاری داشته باشه. اگر هدفونتون از کدک خاصی پشتیبانی نکنه، گوشی به طور خودکار اونو به یک کدک قابل پشتیبانی تغییر میده. در نتیجه ممکنه همه آپشن‌ها (با توجه به مدل هدفون‌تون) عمل نکنن و تغییری حس نکنید.

5 کدک رایج برای بلوتوث در اندروید

قبل ازینکه بهتون یاد بدم چطور کدک پیشفرض رو تغییر بدید، خیلی مهمه که بدونید کدوم کدک برای چه کاری بهتره، پس بعد می‌تونید تصمیم بهتری در استفاده از اونا بگیرید.

کدک SBC

SBC، مخفف Sub-band Coding هست. رایج‌ترین کدک موجود هست. هر گوشی اندرویدی که از A2DP (مخفف Advanced Audio Distribution Profile) پشتیبانی کنه، این کدک رو هم داره. A2DP هم یک استاندارد انتقال داده بر پایه بلوتوث هست.

شما می‌تونید این کدک رو قدیمی‌ترین و پایه‌ای ترین کدک بلوتوث در نظر بگیرید. این کدک کیفیت صدای متوسط ارائه میده و مصرف برق خیلی کمی داره. هرچند که این کدک نمی‌تونه کیفیت صدای بالا رو منتقل کنه و تاخیر بیشتری در مقایسه با سایر کدک‌ها داره.

این کدک برای وضعیت‌های معمولی و ضروری خوبه، برای کسایی که دنبال کیفیت صدای بالا یا فشرده نشده نیستن. از طرفی هم کمک می‌کنه باتری گوشی و هدستتون مدت بیشتری کار کنه. اما برای گیمینگ یا فیلم دیدن مناسب نیست چون تاخیر بالایی داره.

کدک aptX

کدک کوالکام aptX یک خانواده از کدک‌ها هست. جدا از آخرین نسخه اون، 6 نسخه مختلف از این کدک وجود داره. هر کدوم ازین کدک‌ها برای حل یک مشکل خاص در انتقال صدا با بلوتوث طراحی شدن. aptX برای رمزگذاری و رمزگشایی صدا از یک تکنیک به نام ADPCM استفاده می‌کنه که باعث میشه کیفیت بهتری در مقایسه با SBC ارائه بده.

سه نسخه ازین کدک که معمولا در گوشی‌های اندروید یافت میشه:

کدک aptX: این کدک بهتر از SBC هست، اما هنوزم برای کیفیت صدای بالا و غیرفشرده مناسب نیست.

کدک aptX HD: این کدک یک ارتقا عظیم در کیفیت صدا هست که کمترین افت کیفیت رو داره. این کدک بهترین انتخاب برای گوش دادن به موسیقی با کیفیت و فیلم دیدن هست.

کدک aptX Adaptive: این کدک بیت ریت (میزان داده‌هایی که در هر ثانیه ارسال میشن) رو بر اساس شدت سیگنال تنظیم می‌کنه تا از قطع و وصل شدن صدا جلوگیری کنه و حداکثر استفاده از کیفیت باتوجه به قدرت سینگال رو ارائه بده. این کدک تقریبا برای هر کاری خوبه، از گیمینگ گرفته تا تماس و تماشای فیلم. اما aptX HD برای گوش دادن به بهترین کیفیت صدا در موسیقی مناسب‌تره.

بعضی از دستگاه‌ها یه نسخه جدید ازین کدک دارن که اسمش aptX TWS+ هست. هرچند که کوالکام اطلاعات زیادی در مورد این کدک هنوز ارائه نکرده، اما هدف اصلی این کدک اینکه بین دو حالت مونو و استریو به طور خودکار سوییچ کنه. به این معنی که وقتی یک هدفون وصله، صدا مونو بشه و وقتی هر دو وصله، استریو. مثل زمانیکه یکی از ایرباد‌ها داره شارژ میشه.

کدک AAC

AAC مخفف Advanced Audio Codec هست، این کدک در بلوتوث مشابه SBC هست. تنها تفاوتش اینکه مصرف باتری بیشتری داره تا کیفیت صدای شاید کمی بهتر ارائه کنه. AAC معمولا توی گوشی‌های اپل پیدا میشه ازونجایی که iOS اینو به شکلی بهینه کرده تا حداکثر استفاده رو ازش ببره. AAC باید آخرین انتخاب شما باشه توی گوشی اندروید. اونم در صورتیکه سایر کدک‌ها کار نکنن. با در نظر گرفتن اینکه به دلیل کیفیت صدای پایین یا تاخیر بالا برای گیمینگ و موسیقی مناسب نیست. فقط برای مواقع ضروری مناسبه.

کدک LDAC

این کدک توسط سونی توسعه داده شده، LDAC مشابه aptX Adaptive هست. با این تفاوت که aptX Adaptive محدودیت تنظیم بیت ریت نداره. یعنی کیفیت صدا بر اساس قدرت سیگنال میتونه از 1 تا 100 درصد متغیر تنظیم بشه. اما LDAC سه بیت ریت از پیش تعیین شده داره مثلا 30 درصد، 60 درصد و 90 درصد کیفیت.

هرچند که باید این نکته رو در نظر گرفت که LDAC معمولا عملکرد بهتری در زمان قدرت سینگال بالا داره. زمانی‌که قدرت سیگنال افت کنه سوییچ کردن بیش از حد بین بیت ریت‌ها ممکنه آزار دهنده بشه. به همین دلیل LDAC بهترین عملکردش زمانی هست که قدرت سیگنال مناسب و قوی باشه و قصد گوش دادن به موسیقی با کیفیت داشته باشید. به دلیل زمان تاخیر پایین، این کدک برای گیمینگ و فیلم دیدن هم مناسبه. در ادامه تفاوت اساسی این کدک با aptX رو براتون توضیح میدم.

کدک LHDC

این کلمه مخفف Low-Latency و High-Definition هست، این کدک توسط Hi-Res Wireless Audio و Savitech توسعه داده شده. خب همونطور که از اسمشون هم می‌تونید بفهمید، این کدک به هدف کیفیت صدای Hi-res با کاهش تاخیر ایجاد شده. این کدک برای گوش دادن به موسیقی و فیلم دیدن بسیار مناسبه.

با توجه به قابلیت کاهش زمان تخیر، این کمپانی یک نسخه دیگه ازین کدک رو منتشر کرده که LLAC نامیده شده. Low-Latency Audio Codec – این کدک علاوه بر کاهش تاخیر بسیار زیاد، کیفیت صدای بالایی هم ارائه میده که برای موبایل گیمینگ بسیار مناسبه.

چطور کدک بلوتوث رو تغییر بدیم

زمانی‌که تصمیم گرفتید کدوم کدک برای شما مناسبه، اول باید بررسی کنید که کدوم کدک‌ها توسط گوشی شما و هدفون شما پشتیبانی میشن. روش بررسی گوشی رو بهتون نشون میدم و آموزش تغییر دادنش، اما برای هدفون خودتون باید اطلاعاتش رو بخونید.

برای تغییر کدک بلوتوث در گوشی:

وارد تنظیمات بشید.

به قسمت درباره تلفن برید و روی گزینه شماره ساخت یا Build Number 7 بار تپ کنید.

یک پیغام دریافت می‌کنید که شما یک برنامه‌نویس هستید.

حالا کافیه به تنظیمات برگردید و گزینه‌های برنامه نویس یا Developer Options رو جستجو کنید.

واسه این میگم سرچ کنید چون جاش توی تنظیمات هر گوشی ممکنه متفاوت باشه.

اما معمولا توی قسمت سیستم قرار داره.

به پایین اسکرول کنید تا منو بلوتوث و Bluetooth audio codec رو پیدا کنید.

دراین قسمت کدک‌های مختلفی که بلوتوث گوشی شما پشتیبانی می‌کنه رو مشاهده می‌کنید. باتوجه به اینکه هدفون‌تون از چه کدکی پشتیبانی می‌کنه و نیازتون یکی رو انتخاب کنید.

ممکنه باتوجه به نوع گوشی‌تون لازم باشه اون گزینه Enable Optional Codecs رو هم انتخاب کنید. با اینکار می‌تونید کدک دلخواهی که دوست دارید رو نصب کنید که آموزشش رو در آینده قرار میدم.

هرچند که هنوز خیلی مونده تا تکنولوژی وایرلس به سطح اتصال باسیم برسه، اما با اینکارا می‌تونید کیفیت بهتر، یا تاخیر کمتری داشته باشید. هیچ کدکی نیست که در مقایسه با بقیه از همه نظر بهتر باشه، اما اگر بخواید چنین انتخابی داشته باشید، aptX Adaptive و LDAC می‌تونن مناسب باشن.

تفاوت LDAC و aptX

همونطور که توضیح دادم هر دو این کدک‌ها یک سری نقاط قوت و ضعف دارن اما اینجا بهتون میگم بین این دو کدوم رو انتخاب کنید.

بیت ریت: (بیشتر بهتر)

aptX: 384 کیلوبیت برثانیه

aptX HD: 566 کیلوبیت برثانیه

aptX Adaptive: از 279 تا 420 کیلوبیت برثانیه

LDAC: 330 – 660 – 990 کیلوبیت برثانیه

در نتیجه در شرایط مناسب و قدرت سیگنال بالا، LDAC برای موسیقی می‌تونه مناسب‌تر باشه. از طرفی عمق بیت و نرخ نمونه گیری در LDAC بالاتر (96kHz) در مقایسه با aptX (48kHz) هست. اما تاخیر صدا در aptX Adaptive حدود 80 میلی ثانیه‌ست. در حالیکه در LDAC حدود 200 میلی ثانیست.

پس به طور کلی LDAC به خاطر بیت ریت بسیار بهتر کیفیت بالاتری رو در شرایط سیگنال قوی ارائه میده (990 کیلوبیت برثانیه) هرچند که اگر سیگنال قوی نباشه یا افت کنه، صدا ناپایدار میشه چون دائما سعی می‌کنه بین 3 بیت ریت مختلف سوییچ کنه.

از طرفی aptX Adaptive با زمان تاخیر کمتر و آزادی در تغییر بیت ریت، می‌تونه برای صدای پایدار در شرایط مختلف از جمله گیمینگ مناسب‌تر باشه.

آشنایی با اصطلاحات استفاده شده در کدک‌های مختلف

نرخ نمونه گیری Sample rate: تعداد نمونه‌ها (داده‌ها) که از صدای اصلی در هر ثانیه گرفته شده. این عدد معمولا با کیلوهرتز یا هرتز بیان میشه. هرچقدر بالاتر باشه پخش صدا دقیق‌تره. نرخ نمونه‌گیری بالاتر به طور کلی به معنی کیفیت صدای بالاتره.

عمق بیت: تعداد داده‌های بیت دیجیتالی (0 و 1 ها) که برای نشان دادن یک نمونه‌ استفاده میشه. عمق بیت اندازه فایل رو تعیین می‌کنه و هرچقدر عمق بیت بالاتر باشه، سایز فایل بزرگتره.

بیت ریت: تعداد بیت‌هایی که از منبع صدا در یک ثانیه منتقل میشه. معمولا با Kbps (کیلوبیت برثانیه) یا Mbps (مگابیت برثانیه) بیان میشه. بیت ریت بالاتر به معنی کیفیت بهتر صدا و سایز فایل بزرگتر هست.

امیدوارم که با این مطلب بتونید تصمیم بهتری در خرید هدفون، و تنظیمات کدک اون داشته باشید و بالاترین کیفیت صدا رو دریافت کنید.

منابع: Makeuseof 1 – MUO 2