نسخه‌های دیجیتالی کارت‌های منو در رستوران‌ها یا کافه‌ها از انتشار میکروب‌ها جلوگیری کرده و سلامتی افراد را تضمین می‌کنند. اما آیا این QR کدها حریم خصوصی و امنیت شما را مورد تهدید قرار می‌دهند؟
در راستای جلوگیری از شیوع COVID-19، بسیاری از رستوران‌ها کارت‌های قدیمی را کنار گذاشته و در حال انتقال به منوهای دیجیتالی Quick Response قابل اسکن یا کدهای (QR) هستند. همانطور که می‌دانید کدهای QR امکان به روزرسانی آسان منو و معاملات بدون لمس را فراهم می‌کنند بنابراین از محبوبیت زیادی بین افراد برخوردار هستند. ممکن است برای شما این سوال ایجاد شود که آیا این فناوری بدون لمس، مفید است یا اینکه ضررهای بیشتری دارد؟ به طور کلی آیا کدهای QR حریم خصوصی و امنیت شما را تهدید می‌کند؟
آیا کدهای QR منو برای حریم خصوصی شما خطری ایجاد می‌کند؟
اگر از آن دسته افرادی هستید که اغلب در رستوران‌ها غذا می‌خورید یا کافی شاپ‌های مختلفی را امتحان می‌کنید، ممکن است با کد QR آشنا باشید که با اسکن کردن آن در گوشی خود یک منوی دیجیتالی ظاهر می‌شود. این مربع پیکسلی سیاه و سفید به شما امکان می‌دهد گزینه لیست غذاهای مختلف را ببینید، غذای موردعلاقه خود را سفارش دهید و همچنین به شما اجازه می‌دهد با سرور خود ارتباط برقرار کنید.
حقیقتا کدهای QR هرچقدر هم که راحتی به شما بدهند، باز هم نگرانی‌هایی درباره حریم خصوصی شما و حفظ یا تهدید آن به همراه خواهند داشت.
یک کد QR می‌تواند به ردیابی و تجزیه و تحلیل رفتار مشتری و جمع آوری داده‌های شخصی (مانند آدرس ایمیل، اطلاعات کارت اعتباری، سابقه سفارشات و شماره تلفن‌ها) منجر شود. این اطلاعاتی که بدون رضایت مشتری جمع آوری شده اند می‌توانند به پایگاه‌های داده‌های مختلف داده شوند و در نهایت برای بازاریابی و تبلیغات مد نظر استفاده شوند.
علاوه بر نگرانی‌های مرتبط با حریم خصوصی، کدهای QR منو خطرات دیگری را نیز به همراه دارد.
خطرات کدهای QR منو
می‌دانید که خوردن یک وعده غذایی در داخل یک رستوران باید یک فرایند لذت بخش باشد نه یک دلهره آور! اما متأسفانه بسیاری از مشاغل از طریق کدهای QR بدون لمس از اطلاعات حساس مردم استفاده می‌کنند.
در این قسمت برخی از نگرانی‌ها و مسائل مربوط به حریم خصوصی که کدهای QR منو می‌تواند ایجاد کند، ذکر شده است:
می‌توان یک کد QR را به هر چیزی پیوند داد
ممکن است بدانید که یک کد QR قابل برنامه ریزی می‌باشد. بنابراین می‌تواند به هر چیزی مرتبط شود. بسیاری از رستوران‌ها آگاهانه یا ناآگاهانه از این کدهای QR برای ردیابی موارد مختلفی مثل زمان، مکان و تعداد دفعات اسکن کد استفاده می‌کنند.
علاوه براین سیستم‌های کد QR می‌توانند کوکی‌ها را فعال کرده و سابقه خرید، نام، شماره تلفن و اطلاعات کارت اعتباری شما را ردیابی کرده و به پایگاه‌های داده مختلف اضافه کنند. در موارد نادرتر، این اطلاعات همچنین می‌توانند بدون رضایت شما به سایر موسسات فروخته شوند.
کوکی چست؟
کوکی‌ها فایل‌های کوچکی هستند که وب سایت‌ها به دستگاه شما ارسال کرده و سپس سایت‌ها برای نظارت بر شما و به خاطر سپردن اطلاعات خاصی در مورد شما مثل مواردی که در سبد خرید شما است یا اطلاعات ورود به سیستم شما، استفاده می کنند.
آنها می‌توانند موجب افزایش نگرانی‌های امنیتی شوند
کدهای QR می‌توانند وسیله ای برای انجام جرایم سایبری باشند. از آنجا که کد، غیر قابل رمزگشایی است و داده‌ها را مستقیما به گوشی شما منتقل می‌کند، قادر به انجام فعالیت‌هایی است که شما نمی‌توانید ابتدا آنها را بررسی کنید.
اگر تا به حال روی پیوند داخل یک ایمیل فیشینگ از فرستنده‌ای ناشناس کلیک کرده اید متوجه می‌شوید که به راحتی می‌توانید همان کار را با کدهای QR انجام دهید. چرا که در کلاهبرداری‌های فیشینگ سایت‌های جعلی که بازدیدکنندگان از آنها بازدید می‌کنند می‌توانند درست مشابه یک وب سایت قانونی به نظر برسند. بنابراین با توجه به با حواس پرتی‌های زیاد، شکم گرسنه و بسته به سیستم عامل شما، برنامه خواننده کد QR یا خود کد QR، احتمال زیادی وجود دارد که در نهایت بدون بررسی، روی چیزی کلیک کنید.
عدم کنترل حریم خصوصی
اکثر سیستم‌های کد QR فاقد کنترل‌های واضح حریم خصوصی هستند. شفافیت و گزینه ای برای انصراف مصرف کنندگان وجود ندارد. بدتر از همه این که، این کدهای QR می‌توانند برنامه‌ها یا وب سایت‌های دیگر را باز کرده و اطلاعات را در اختیار آنها قرار دهد.
از آنجایی که کدهای منوی QR به سادگی برای اسکن و حرکت طراحی شده اند ، شما نمی توانید به راحتی آن و اتفاقات پس از آن را کنترل کنید.
حملات احتمالی بدافزارها
برخی از کلاهبرداران برچسب کد QR خود را بر روی یک کد QR قانونی وارد کرده اند. به این ترتیب آنها می‌توانند غذاخوری را به هدف پرداخت متفاوت یا وب سایتی که میزبان بدافزار است، هدایت کنند.
به طور کلی باید گفت نمی توان به برخی از نرم افزارهای کد QR اعتماد کرد. اگر یک رستوران در نرم افزار کد QR غیرقابل اعتماد سرمایه گذاری کند، به طور ناخواسته و بدون اینکه در انجام این کار به طور آگاهانه نقشی داشته باشد، بازدیدکنندگان را به یک سایت بدافزار هدایت می‌کند.
در صورتی که نام دامنه منقضی شود یا وب سایت‌ها به خطر بیافتند، مهاجمان می‌توانند به راحتی آدرس‌های اینترنتی معتبر را مجددا مورد استفاده قرار دهند.
اهمیت برابری
بسیاری از رستوران‌ها به طور کامل به منوهای دیجیتالی منتقل شده اند و دیگر کارت‌های منوی فیزیکی ارائه نمی‌دهند که علاوه بر نگرانی‌های مربوط به حریم خصوصی، نگرانی برخورد عادلانه برای همه مشتریان را نیز افزایش می‌دهد.
امروزه، بسیاری از مردم شامل افراد مسن یا افرادی که درآمد کافی ندارند یا حتی افراد مبتلا به معلولیت‌های مختلف، توانایی خریداری تلفن هوشمند ندارند. بنابراین باید هر فردی را که به هر دلیلی نمی‌تواند کد QR را اسکن کند، پذیرفت.
نکاتی در مورد نحوه استفاده ایمن از کدهای QR منو
- اساسا کدهای QR پیوندهای وب هستند و بنابراین باید با همان احتیاطی که هنگام دسترسی به پیوند وب در داخل یک ایمیل یا پیام متنی انجام می‌دهیم با آنها برخورد شود. با این حال در اینجا نکاتی ذکر شده که هنگام استفاده از کدهای منوی QR در رستوران‌های مورد علاقه خود باید آنها را رعایت کنید:
- با هر کد QR مانند یک پیوند ناشناس رفتار کنید. هنگام دنبال کردن هر چیزی که توسط یک کد QR ایجاد شده است، همیشه به فرود آمدن در یک سایت مخرب یا کلاهبرداری توجه کنید. دانلود یک برنامه امنیتی نیز به حفظ امنیت دستگاه شما کمک می‌کند.
- اگر احساس می‌کنید که این کد قابل اعتماد نیست، بهتر است منو را از طریق منبع دیگری مانند مراجعه به وب سایت رستوران یا درخواست منوی کاغذ فیزیکی بدست آورید.
- می‌توانید از نرم افزار بررسی QR استفاده کنید که به شما امکان بررسی کد یا اقدامی را که قبل از ارسال به مرورگر یا برنامه دیگر انجام می‌دهد، بررسی کنید.
- اگر روی یک کد QR خاص کلیک کنید ، ممکن است علائمی مشاهده کنید که آن رستوران یا کافه به شما Wi-Fi رایگان می‌دهد. این می‌تواند یک نشانه خطر باشد و شما همیشه باید امن بودن کد QR را قبل از استفاده از آن تأیید کنید.
از یک وعده غذایی بدون به خطر انداختن حریم خصوصی خود لذت ببرید
هیچ کس نمی تواند راحتی استفاده از کد QR هنگام غذا خوردن را انکار کند، اما اگر به طور 100 درصد از امن بودن آن کد اطمینان ندارید، می‌توانید به سادگی درخواست یک منوی فیزیکی داشته باشید.
حریم خصوصی و اطلاعات شخصی شما ارزشمند است. بنابراین، درخواست منوی فیزیکی، آگاهی از آنچه که اسکن می‌کنید، یا جستجوی مستقیم در وب سایت رستوران، تنها هزینه کمی برای حفظ حریم خصوصی شما است.