سلام به همراهان می مارکت. امروز میخوایم بهترین روش مراقبت از باتری گوشی و دستگاههای هوشمند رو به شما آموزش بدیم.
در این مطلب نحوه شارژ صحیح، مراقبت از باتری، استفاده صحیح از فست شارژ، دمای مناسب باتری، کنترل دمای باتری، انتخاب آداپتور با توان مناسب، مراقبت از باتری در زمان لایو، استفاده از اینترنت 4G، مانیتورینگ دما و چندین آموزش دیگه رو یاد میگیرید.
همونطور که میدونید گوشیها،تبلتها و یا لپتاپها برای شارژ از باتریهای لیتیوم یون – لیتیوم پلیمر استفاده میکنن و به تدریج و با استفاده بیشتر مقداری از ظرفیت شارژشون رو طی زمان از دست میدن.
با این وجود شما میتونید با مراقبت خوب، دوام باتری وسایلتون رو بیشتر کنید. در این مطلب چند نکته برای مراقبت بهتر از باتری وسایلتون ذکر خواهد شد.
باتری لیتیوم یون چطور کار میکنه؟
باوجود اینکه تنوع زیادی در فناوری های باتری وجود داره، باتری لیتیوم یون بیشتر مورد استفاده قرار میگیره. شما دلیل این استفاده بیشتر رو به زودی متوجه خواهید شد.
یک باتری معمولی در قطب منفی، آند و در قطب مثبت، کاتد داره. بین این دو، الکترولیت وجود داره که درونش یونها قرار گرفتن. اونها مولکولهایی با بار الکتریکی هستن.
معمولا آند فلزیه(روی/کربن) و کاتد یه اکسید فلزی هست(منگنز دی اکسید).
یونهایی که در الکترولیت قرار دارن، میتونن با آند ترکیب بشن و الکترونهایی رو بوجود بیارن که نیروی الکتریکی داره. و این تقریبا مناسب و مقرون به صرفه هست.
دلایل استفاده از باتریهای لیتیومی:
- چگالی انرژی بالا
- دارای عمر طولانی
- بدون مشکلات اثر حافظه باتری
نکته: اثر حافظه (memory effect) یا اثر باتری (battery effect) یا حافظه باتری (battery memory) یک اثر مشاهده شده در باتریهای نیکل-کادمیوم (nickel cadmium) و نیکل-هیدرید فلز (nickel–metal hydride) قابل شارژه که باعث میشه این باتریها شارژ کمتری نگه دارن.
این مشکلات در باتریهای لیتیومی وجود نداره.
مراقبت از باتری لپتاپها:
مشخصه که باتری لیتیوم عمر نامحدود نداره. با افزایش سن باتری، شما به تدریج شاهد کاهش ظرفیت انرژی اون به دلیل استفاده زیاد خواهید بود.
میانگین طول عمر باتری لپتاپ بسته به روشی که از اون استفاده میکنید متفاوته و باعث افزایش یا کاهش اون میشید.
ما نمیتونیم جلوی روند کاهش طول عمر باتری رو بگیریم اما میتونیم از روشهایی استفاده کنیم که طول عمر باتری رو بیشتر کنه.
- باتری لپتاپتون رو به طور مرتب و منظم شارژ کنید، حتی اگر اغلب از اون استفادهای نمیکنید. استفاده زیاد از باتری، بدون شارژ، توانایی اون رو برای ذخیره نیرو کاهش میده.
- علاوه براین، باتری مسطح میشه، عمرش کم و در بدترین حالت غیرقابل استفاده میشه.
- لپتاپها و باتری ها رو در جای خشک و خنک نگهداری کنید. اگر باتری در دمای بالا مثل نور مستقیم خورشید یا گرمای ماشین قرار بگیره، میتونه بر ظرفیتش تاثیر بذاره.
- البته این به این معنی نیست که شما باید باتری هاتون رو در یخچال یا فریزر نگه دارید! کافیه اونها رو در دمایی نگه دارید که نه خیلی سرد باشه نه خیلی گرم.
- از لپتاپهای قدیمی روی تخت استفاده نکنید! اونها رو روی یک سطح صاف بذارید که فن اون بوسیله پرزها بسته نشه و راهی برای تعبیه هوا وجود داشته باشه.
- مطمئن باشید که دستگاه شما خنک و در محیط بدون رطوبت و نهایتا در دمای 32 درجه سانتی گراد نگهداری بشه.
مراقبت از باتری گوشی:
خب به بخش دوم که برای همه ما اهمیت بیشتری داره رسیدیم.
بیشتر نکتههایی که برای لپتاپها گفته شد، برای گوشیها هم میتونه مفید باشه. یادتون باشه همیشه گوشیتون رو با شارژر مناسب شارژ کنید. برخلاف لپتاپها، گوشیها از پورت MicroUSB استفاده میکنن. بنابراین اگر شارژری که از اون استفاده میکنید، مطابق با کارایی باتری، ظرفیت ذخیره شارژ و طول عمر اون نباشه، تاثیر بدی میذاره. در صورت استفاده مطمئن بشید که شارژر جایگزینی که استفاده میکنید، به لحاظ جریان ولتاژ و آمپر با شارژر اصلیتون مطابقت داشته باشه.
از شارژهای ارزان قیمت و ناشناخته به لحاظ شرکت تولید کننده، استفاده نکنید. چون اونها هیچ مکانیزمی برای محافظت در برابر نوسانها و شارژ بیش از حد ندارن.
توجه کنید که خراب شدن آداپتور هم ممکنه به باتری یا گوشی شما آسیب بزنه.
آداپتور مناسب:
زمانی که میخواید آداپتور مناسب برای گوشیتون انتخاب کنید باتوجه به اینکه گوشی شما از چه توانی حداکثر پشتیبانی میکنه انتخاب کنید. مثلا اگر فست شارژ 18 وات پشتیبانی میکنه از آداپتورهای 18 وات استفاده کنید.
توان ورودی مناسب:
توان آداپتور رو به این روش میتونید محاسبه کنید. جریان x ولتاژ. مثلا اگر ولتاژ خروجی یک آداپتور 9 و جریان اون 2 باشه توان آداپتور 18 وات هست. این نکته رو در نظر داشته باشید که توان کمتر فقط باعث دیرتر شارژ شدن گوشی میشه و آسیبی به اون نمیزنه (البته جریان خیلی کم مشکل ایجاد میکنه) اما توان بالاتر میتونه به سخت افزار شارژ باتری گوشی آسیب بزنه. البته این توان اگر کمی متفاوت باشه (مثلا 22 وات به جای 18 وات) مشکلی ایجاد نمیکنه.
داغ شدن گوشی در زمان شارژ:
این نکته رو همیشه مد نظر داشته باشید. اگر از گوشیتون استفاده کردید و حالا قصد دارید شارژش کنید دست نگهدارید! بهتره گوشی رو ده دقه تا یه ربع به حال خودش با صفحه خاموش رها کنید تا کمی خنک تر بشه مخصوصا زمانی که قصد دارید به شارژ سریع متصلش کنید. بهتره در این زمان که صفحه خاموش هست اینترنت، وای فای و … هم خاموش کنید تا به خنک شدنش کمک کنه.
داغ شدن باتری و دمای بیشتر از 42 درجه عملا باتری رو آسیب پذیر میکنه و در دماهای بالاتر از 44 درجه سانتی گراد بلافاصله باتری شروع به خراب شدن میکنه. در نتیجه زمانی که از گوشی استفاده کردید بهتره بذارید خنک شه و بعد به شارژر وصل کنید.
- اگر گوشی شما موقع شارژ خیلی داغ میشه باید کاور پشتی رو در بیارید؛
- در زمان شارژ از گوشی استفاده نکنید و اینترنت، وای فای و هات اسپات رو خاموش کنید.
- تمام اینها باعث سریعتر داغ شدن گوشی میشن.
- نکته مهمتر اینکه گوشی رو در زمان شارژ روی سطوحی که گرما رو جذب میکنن مثلا فرش و پتو قرار ندید!
- بهترین کار اینکه گوشی رو روی سطحی مثل میز بذارید تا از داغ شدنش جلوگیری کنید.
- اگر این نکات رو رعایت کنید حتی در زمان شارژ سریع دمای باتری بیشتر از 41 درجه نمیشه!
از یک برنامه جانبی مثلا Battery bot pro (به جهت مانیتورینگ دما و وضعیت باتری) استفاده کنید. این نرم افزار دمای باتری رو به صورت لحظهای بررسی میکنه و از قسمت تنظیماتش میتونید هشدارهایی تنظیم کنید تا در صورت افزایش دمای باتری اعلان ارسال کنه. اینطوری اگر ناخواسته دما افزایش پیدا کنه مطلع میشید. مثلا در زمان فیلمبرداری دمای گوشی خیلی افزایش پیدا میکنه و اگر این زمان طولانی بشه آسیب زیادی به گوشی میزنه. ممکنه شما در حالت عادی متوجه اون نشید اما این نرم افزار بهتون کمک میکنه تا وضعیت باتری مناسب باشه.
نکته مهمتر اینکه از تنظیمات برنامهها این برنامه رو در لیست سفید قرار بدید و ذخیره سازی باتری رو براش خاموش کنید تا گوشی اونو متوقف نکنه.
اگر قصد دارید با دوربین گوشی فیلمبرداری کنید، لایو اینستاگرام بذارید و اینترنت 4G هم روشن کنید تا لایو با بهترین کیفیت ارسال بشه بهتره این نکات رو در نظر بگیرید:
- در زمان لایو گذاشتن نور صفحه رو به طور دستی به کمترین مقدار ممکن تغییر بدید. نور زیاد صفحه باعث داغ شدن سریعتر گوشی میشه.
- قبل از اینکه لایو بذارید کاور پشتی رو خارج کنید تا از گرم شدن بیشتر جلوگیری بشه.
- توی تابستان و در هوایی که دمای بالاتر از 35 درجه هست بهتره اینکار رو انجام ندید.
- اگر گوشیتون از دو سیمکارت 4G همزمان پشتیبانی میکنه بهتره یکی از سیمکارتها که بهش نیازی ندارید در زمان لایو کلا خاموش کنید.
- زمانی که لایو میذارید و اینترنت هم روشن هست یا اگر دارید فیلمبرداری میکنید بهتره نذارید دمای باتری بالاتر از 44 درجه برسه.
- اینو با نرم افزار باتری بات که بالاتر گفتم میتونید تنظیم کنید. به این ترتیب زمانی که دمای باتری به 44 رسید نرم افزار هشدار میده و بهتره همه موارد رو خاموش کنید و گوشی رو در حالت استندبای بذارید.
این نکته رو در نظر داشته باشید که اگر گوشی شما چندین قابلیت سخت افزاری و نرم افزاری داره به این معنی نیست که شما باید حتما از تمام اونا همزمان استفاده کنید! اینکه اینترنت 4G رو به مدت طولانی با هات اسپات به اشتراک بذارید و با گوشی بازی کنید عملا باتری و برد گوشی رو به مرگش نزدیک تر میکنید.
- از هر قابلیت سخت افزاری و نرم افزاری فقط در زمانی که نیاز دارید استفاده کنید و همیشه در نظر داشته باشید که دمای باتری گوشی در زمان استفاده بیشتر از 43 درجه سانتی گراد نشه.
- از فست شارژ زمانی استفاده کنید که واقعا لازم داشته باشید.
- استفاده از فست شارژ خوبه اما باتری لیتیوم یون رو زودتر از شارژ استاندارد خراب میکنه. این هم میتونه بخاطر داغ شدن بیشتر باشه.
- اگر خیلی دقیق هستید و مثل من از گوشی مراقبت میکنید، اگر دمای باتری در زمان فست شارژ به بیشتر از 42 نرسه مشکلی ایجاد نمیکنه.
- اما اگر نمیتونید همه موارد بالا رو رعایت کنید بهتره از شارژر 10 وات استفاده کنید تا باتری داغ نشه.
- شارژ کردن گوشی، هنگام استفاده در صورتیکه محافظ برای از بین بردن گرمای ناشی از شارژ طراحی نشده باشه، میتونه برای گوشی و باتری ضرر داشته باشه.
- بنابراین هنگامی که گوشیتون رو شارژ میکنید مراقب دما و داغ نشدن اون باشین؛ و ترجیحا در زمان فست شارژ از گوشی استفاده نکنید.
استفاده همیشه از فست شارژ برای سلامتی باتری شما مفید نیست. چون ولتاژ و یا جریان بالاتر باعث افزایش سریع دما میشه. اما در صورتیکه دما کنترل شده باشه و داغ نشه میتونید همیشه از فست شارژ استفاده کنید. اگر گوشی تون داغ میشه و دمای باتری خیلی افزایش پیدا میکنه هر زمان که ممکن بود گوشی رو با شارژر معمولی یا با انتخاب شارژ عادی از تنظیمات، روند شارژ رو تغییر بدید. بعضی از گوشیها برای شارژ سریع تنظیمات دارن. اگر گوشی شما تنظیماتی برای این کار نداره میتونید از شارژهای مناسب 10 وات استفاده کنید.
وسایلتون رو هیچوقت در معرض نور مستقیم آفتاب (مثل درون ماشین یا در هوای گرم) قرار ندید. قرار گرفتن در دمای بالاتر از 35 درجه سانتیگراد به طور دائمی، میتونع به باتری آسیب بزنه. حتی اگر در اون زمان از گوشی استفاده نکنید!
اینکه گوشیتون رو در طول شب شارژ کنید بر خلاف تصوراتی که در مورد باتریهای قدیمی وجود داره هیچ ضرری نداره. گوشیهای هوشمند جدید، دارای محافظت در برابر اضافه بار هستن. به این شکل که وقتی گوشیتون شارژ شد، جریان شارژ اضافی رو قطع میکنه و از شارژ شدن بیش از حد جلوگیری میکنه. پس نیازی نیست نگران خراب شدن باتری بخاطر رها کردن در شارژ باشید.
برای ذخیره نیرو و شارژ بیشتر به جای دانلود برنامههای جانبی، از ذخیره نیروی خود سیستم (حالتهای معمولی، متعادل، عملکرد) استفاده کنید. در حقیقت معمولا این برنامهها در پس زمینه فعال هستن تا تبلیغات جدید رو دریافت کنن، حتی زمانیکه صفحه نمایش خاموشه، روی باتری اثر منفی میذارن. پس استفاده از برنامههای ذخیره نیرو جانبی مثل باتری دکتر و … عملکرد منفی دارن.
هرموقع که گوشیتون رو به شارژ میزنید، نذارید تا 100 درصد شارژ بشه. نیازی نیست که همیشه بطور کامل شارژ بشه.
قبل از اینکه باتری رو شارژ کنید اجازه بدید تا 20 الی 30 درصد تخلیه بشه و بعد اونو شارژ کنید. شارژ دائم و غیر ضروری میتونه طول عمر باتری رو کم کنه. همچنین اجازه ندید گوشیتون هربار به طور کامل تخلیه بشه. بهتره باتری زمانی که به کمتر از 20 درصد میرسه شارژ بشه.
دو مورد بالا بر این اساس هست که باتریهای لیتیومی زمانی که شارژ خیلی کمی دارن جریان بیشتری دریافت میکنن و زمانی که به 100 نزدیک میشن جریان کمتری دریافت میکنن و فشار بیشتری برای پر شدن روی باتری هست. اگر درصد شارژ باتری خیلی کم مثلا 5 درصد بود بهتره گوشی رو خاموش کنید و بزنید به شارژ. و البته داغ نبودن مکان و دمای خود گوشی قبل از شارژ هم در نظر بگیرید. دلیل اینکه گوشی از درصد 0 تا مثلا 60 سریع شارژ میشه اما 90 تا 100 طول میکشه هم اینکه هر چی باتری به حداکثر ظرفیت خودش نزدیک تر میشه جریان کمتری دریافت میکنه. به همین دلیل در درصدهای نزدیک به 100 زمان بیشتری برای پر شدن لازم هست.
ممکنه توی سایتهای مختلف شنیده باشید که بهتره درصد شارژ گوشی رو بین 40-80 نگهدارید. خب بر اساس تجربه ای که دارم میتونید درصد شارژ رو بین 15 تا 95 نگهدارید و بازم عمر باتری مناسب خواهد بود. باتوجه به تمام عواملی که در بالا ذکر شد حفظ دمای باتری بیشترین اهمیت داره و شارژ کردن بین 40-80 در طولانی مدت باعث عمر بیشتر باتری میشه و میتونید از این مورد چشم پوشی کنید. اما خب بازم بهتره شارژ باتری به 0 نرسه. اما جدا از این موارد بهتره اجازه بدید باتری گوشی ماهی یکبار به طور کامل تخلیه بشه یعنی خاموش بشه. بعدش گوشیتون رو تا 100 درصد بدون اینکه شارژ قطع بشه، شارژ کنید. این کار باعث کالیبره شده باتری میشه.
اگر نمیخواید برای مدت طولانی از دستگاهتون مثل دوربین یا لپتاپ استفاده کنید (چند ماه)، حداقل اونها رو با 50-40 درصد شارژ خودش خاموش کنید.
مراقبت از باتریهای کوچک مانند باتری ساعتهای هوشمند، فلشهای LED و مونوپادها:
این روزها با پیشرفت تکونولوژی شاهد عرضه گجتهای هوشمندی هستیم که هر کدوم از اونا برای کار کردن نیاز به باتری دارن و باتریها روز به روز نقش پر رنگ تری در تامین انرژی دارن.
بهترین روش مراقبت از باتریهای گجتهای هوشمند شارژ با جریان پایین هست. برای اینکار 3 روش وجود داره که هر کدوم از اونا به بهترین شکل باعث عمر بیشتر باتری میشه:
- از شارژهای هوشمند جدید، پاوربانکها و منابعی استفاده کنید که از شارژ با جریان خیلی کم پشتیبانی میکنن. شیائومی اخیرا شارژرها و پاوربانکهایی معرفی کرده که برای شارژ گجتهای هوشمند هم مناسبه.
- از پورت USB 2.0 , USB 3.0 استفاده کنید. این پورتها در حالت استاندارد توان پایینی دارن و برای شارژ گجتها بسیار مناسب هستن. پورت یو اس بی هم که این روزا در هر دستگاهی وجود داره.
- و اما بهترین روش: استفاده از کابل شارژ با جریان محدود. این کابلها توی ایران کمیاب هستن اما اگر بتونید تهیه کنید میتونید تمام گجتهای هوشمند رو با هر شارژری شارژ کنید.
- این کابلها از حداکثر جریان 0.65 آمپر و معمولا ولتاژ 5 ولت پشتیبانی میکنن و زمانی که اونا رو به آداپتور 18 وات هم متصل کنید مشکلی ایجاد نمیکنن.
این مطلب به مرور زمان با نکات جدید بروزرسانی میشه. در مطلب بعدی نکاتی برای بهینه سازی عملکرد باتری در گوشیهای هوشمند براتون قرار میدیم.
اگر نکتهای جا افتاده توی کامنتها بگید تا قرار بدیم.
شما از چه روشی برای مراقبت از باتری دستگاههای هوشمند استفاده میکنید؟